ဥတုငယ် (၆) ပါး
တိုင်းရင်းဆေးကျမ်းများတွင် အပူ၊ အအေးတူသော နှစ်လလျှင် ဥတုတစ်ခု၊ တစ်နှစ်လျှင် ဥတုငယ် (၆) ခု ပိုင်းခြားထားသည်။ ဥတုငယ် (၆) ပါး၌ လိုက်နာရန်နှင့် ရှောင်ကြဉ်ရန်အချက်များကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် ကျန်းမာခြင်းသုခကို ရရှိစေနိုင်သည်။
၁။ဝဿန ဥတု (ဝါဆိုလ၊ ဝါခေါင်လ)
လိုက်နာရန်
- အချို၊ အဆိမ့်၊ အငန်၊ အချဉ် အရသာများ စားသုံးခြင်း၊ အစာကြေလွယ်သည့် အစပ်၊ အခါး၊ အရသာများ စားသုံးခြင်း
- ကျည်း၊ ကုန်း၊ သတ္တဝါအသားကို စားခြင်း
ရှောင်ကြဉ်ရန်
- အဆီအစေးမရှိသော အစာစားခြင်း
- တက်သော အေးသော ဆေးအစာစားသုံးခြင်း
၂။သရဒဥတု (တော်သလင်းလ၊ သီတင်းကျွတ်လ)
လိုက်နာရန်
- အချို၊ အဆိမ့်၊ အခါး၊ အဖန်၊ အငန်အရသာရှိသော အစာ
- နွားနို့၊ သကြား၊ ဂျုံ၊ ပဲနောက်၊ ကောက်ကြီးဆန်၊ ကုန်းသတ္တဝါ အသား၊ ငှက် စသည်တို့ကို စားသုံးခြင်း
- ဝမ်းနှုတ်ခြင်း
ရှောင်ကြဉ်ရန်
- ရေသတ္တဝါအသားစားခြင်း
- နွားနို့ ချဉ်သောက်ခြင်း
- သေအရက်၊ ပုန်းရည်၊ မတ်ပဲ၊ နှမ်း၊ အပူအစပ် အဆီအစေးမရှိသော အစာများ စားသောက်ခြင်း
- နေ့အခါ အိပ်ခြင်း၊ မေထုန်မှီဝဲခြင်း။
၃။ဟေမန္တဥတု (တန်ဆောင်မုန်းလ၊ နတ်တော်လ)
လိုက်နာရန်
- အဆီအစေးများသော အစာ၊ အချို၊ အဆိမ့်၊ အချဉ်၊ အငန် အရသာများ စားသောက်ခြင်း
- နွားနို့၊ ထောပတ်၊ ဆီ၊ သကြား၊ ကောက်ကြီးဆန်၊ ပျားရည်၊ ချင်းခြောက်နှင့် ကြစုသီး စားခြင်း
ရှောင်ကြဉ်ရန်
- အဆီအစေးမရှိသော အစာ၊ ကြေလွယ်သော အစာ၊ ခါးသော အစာ၊ အဖန်၊ အစပ် အရသာရှိသော အစာစားခြင်း
- စားနိုင်သည်ထက်လျော့၍ စားသောက်ခြင်း
၄။သိသိရဥတု (ပြာသို၊ တပို့တွဲ)
လိုက်နာရန်
- အဆီအစေးများသော အစာ၊ အချို၊ အဆိမ့်၊ အချဉ်၊ အငန် အရသာများ စားသောက်ခြင်း
- နွားနို့၊ ထောပတ်၊ ဆီ၊ သကြား၊ ကောက်ကြီးဆန်၊ ပျားရည်၊ ချင်းခြောက်နှင့် ကြစုသီး စားခြင်း
ရှောင်ကြဉ်ရန်
- အဆီအစေးမရှိသော အစာ၊ ကြေလွယ်သော အစာ၊ ခါးသော အစာ၊ အဖန်၊ အစပ် အရသာရှိသော အစာစားခြင်း
- စားနိုင်သည်ထက်လျှော့၍ စားသောက်ခြင်း
၅။ဝသန္တဥတု(တပေါင်းလ၊ တန်ခူးလ)
လိုက်နာရန်
- ကြေလွယ်သော အစာ၊ အစပ်၊ အပူ၊ အငန်၊ အခါးအရသာရှိသော အစာများ စားခြင်း၊
- ထောပတ်သုပ်၍ ကင်သော အသားကို စားခြင်း
ရှောင်ကြဉ်ရန်
- အေး၍ ကြေခဲသော အစာ၊ အဆိမ့်၊ အဖန် အရသာရှိသော အစာစားခြင်း၊
၆။ဂိမှဥတု (ကဆုန်လ၊ နယုန်လ)
လိုက်နာရန်
- အဆီအစေးများသော အစာ၊ ချိုဆိမ့်သော အရသာ၊ အေးသော ဖျော်ရည်၊ ပေါက်ပေါက်ဆုပ်၊ ကရေကရာ၊ ထောပတ်၊ နွားနို့၊ ကောက်ကြီးဆန်၊ ကုန်း သတ္တဝါသား စသည်တို့ကို စားခြင်း 1
ရှောင်ကြဉ်ရန်
- အဆီအစေးမရှိသော အစာ၊ ပူသောအစာ၊ အစပ်၊ အချဉ်၊ အငန်အရသာရှိသော အစာစားခြင်း