Contents
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်း
ခန္ဓာကိုယ် ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရန် ရည်ရွယ်၍ ပြုလုပ်ရမည့် အမျိုးအစား၊ ပြင်းထန်မှု၊ အချိန်နှင့်အကြိမ်တို့ကို စီစဉ်ရေးဆွဲထားသည့် အစီအစဉ် အတိုင်း စနစ်တကျ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်။
ခန္ဓာကိုယ်လှုပ်ရှားမှု
နေ့စဉ်လုပ်နေကျ ထိုင်၊ ထ၊ လမ်းလျှောက် စသည်များ၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအလိုက် လုပ်ကိုင်ရသောလှုပ်ရှားမှု၊ အားလပ်နားနေချိန်မှာ ပြုလုပ်သော လှုပ်ရှားမှုတို့ ပါဝင်ပါသည်။
ရောဂါကာကွယ်ခြင်း၊ ကုသခြင်း၊ ပြန်လည်ထူထောင်ခြင်းနှင့် ကျန်းမာရေး အဆင့်အတန်းမြှင့်တင်ခြင်း လုပ်ငန်းများတွင် ဆေးဝါးမပါ။ အကုန်အကျ သက်သာပြီး မိမိကိုယ်တိုင် ဆောင်ရွက်နိုင်သောလုပ်ငန်းမှာ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းဖြစ်ပါသည်။
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ရရှိနိုင်သော အကျိုးကျေးဇူးများ
ပုံမှန် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် အောက်ပါရောဂါများဖြစ်ပွားမှုကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်း၊ ရောဂါဖြစ်ပွားနှုန်းနည်းစေခြင်း နှင့် ရောဂါရှိသော်လည်း ကျန်းမာစွာ နေနိုင်စေပါသည်။
(၁) နှလုံးနှင့်သွေးကြောရောဂါများ၊
(၂) သွေးတိုးရောဂါ
(၃) အဝလွန်ရောဂါ၊
(၄) သွေးချိုဆီးချိုရောဂါ
(၅) ခါးနာရောဂါ၊ အဆစ်အမြစ်ရောင်ရောဂါ
(၆) သွေးတွင်း အဆီဓါတ်များခြင်း၊
(၇) ကင်ဆာရောဂါများ
(၈) သွေးကြောတွင်း သွေးခဲပိတ်ရောဂါ
(၉) စိတ်ကျရောဂါ၊ စိတ်ပူပင်သောကရောဂါ
(၁၀) မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းမှုရောဂါ၊ သူငယ်ပြန်ရောဂါများ
ထို့အပြင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် အသက်အရွယ်အမျိုးမျိုးတွင် သေဆုံးနှုန်းကို လျော့နည်းကျဆင်း စေသည့်အပြင် အသက်အရွယ် အိုမင်းသည်အထိ သူတပါး အကူအညီမလို ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုး၊ ကိုယ့်ခြေထောက်ပေါ် ကိုယ်ရပ်တည်နိုင်သည့် ပျော်ရွှင် ကျန်းမာသောဘဝ ရရှိ နိုင်ပါသည်။
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းနှင့်ပတ်သက်၍ သိထားသင့်သော အခြေခံအချက်များ
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းကို ငယ်စဉ်ကလေး ဘဝကစ၍ ပြုစုပျိုးထောင်လာရပါမည်။
- ရောဂါရှိသော်လည်း (သို့) အသက်အရွယ်ကြီးလာသော်လည်း သင့်လျော်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းများ ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းဆောင်ရွက်ရာတွင် လေ့ကျင့်ခန်းအမျိုးအစား၊ ပြင်းထန်မှု၊ အချိန်ကြာမြင့်မှုနှင့် အကြိမ်တို့အပေါ် မူတည်၍ အကျိုးကျေးဇူးရရှိမှု ကွာခြားပါသည်။
ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးရှိစေမည့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း (၄)မျိုး
၁။ သက်လုံကောင်းမှုနှင့်သက်ဆိုင်သောလေ့ကျင့်ခန်း
ဤလေ့ကျင့်ခန်းသည် ကိုယ်ခန္ဓာရှိ ကြွက်သားအများစု ပါဝင်ပြီး အချိန်ကြာကြာ ဆောင်ရွက်ရသောလေ့ကျင့်ခန်းဖြစ်ပါသည်။ သက်လုံ ကောင်းလာခြင်းဖြင့် မိမိလုပ်လိုသော အလုပ်များကို ပိုမိုလုပ်ကိုင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် နာတာရှည်ရောဂါများကိုလည်း မဖြစ်ပွားအောင် ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။
သက်လုံကောင်းမှုနှင့်သက်ဆိုင်သောလေ့ကျင့်ခန်းများ
- လမ်းလျှောက်ခြင်း (ပြင်ပလမ်းလျှောက်စက်)
- ရွရွပြေးခြင်း၊ တာဝေးပြေးခြင်း
- စက်ဘီးစီးခြင်း
- ရေကူးခြင်း၊ လှေလှော်ခြင်း
- ဘောလုံး၊ ဘော်လီဘော၊ ဘတ်စကက်ဘောကစားခြင်း
- ကြက်တောင်ရိုက်ခြင်း၊ တင်းနစ်ရိုက်ခြင်း
- အေရိုးဗစ် ကစားခြင်း
- လှေကားအဆင်းအတက်ပြုလုပ်ခြင်း
- ခြေလျင်တောင်တက်ပြုလုပ်ခြင်း
၂။ ကြွက်သားအင်အားသန်မာမှုနှင့် သက်ဆိုင်သောလေ့ကျင့်ခန်း
ကိုယ်ခန္ဓာရှိ ကြွက်သားများကြီးထွားသန်မာလာစေရန် ဆောင်ရွက်ရသော လေ့ကျင့်ခန်းဖြစ်ပါသည်။ ကြွက်သားအင်အားသန်မာမှုသည် ခန္ဓာကိုယ်ရွေ့ လျားလှုပ်ရှား လုပ်ကိုင်နိုင်မှုအတွက် အဓိကအထောက်အကူပြုပါသည်။ မူလချိနဲ့နေသူများအတွက် ကြွက်သားအင်အား အနည်းငယ်တိုးရုံဖြင့် အမှီအခိုကင်းစွာ လှုပ်ရှားသွားလာ ပြုလုပ်နိုင်ပါမည်။ ခန္ဓာကိုယ်အဆီမတိုးအောင် ထိန်းသိမ်းနိုင်သဖြင့် အဝလွန်ရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါတို့အတွက် ကာကွယ်တားဆီးကုသရန် အထောက်အကူပြုပါသည်။
ကြွက်သားအင်အားသန်မာမှုအတွက်လေ့ကျင့်ခန်း
- အလေးမ (အလေးတုံး / အလေးမစက်များအသုံးပြုခြင်း)
- စပရိန်များ / ပျော့ကြိုးများ အသုံးပြုသော လေ့ကျင့်ခန်းများ
- မိမိကိုယ်ခန္ဓာအလေးချိန်ကို အသုံးပြုသော လေ့ကျင့်ခန်းများ – ဒိုက်ထိုးခြင်း၊ ဘားတန်းခိုခြင်း၊ ထိုင်ထပြုလုပ်ခြင်း
၃။ ခန္ဓာကိုယ်ဟန်ချက်ထိန်းသိမ်းမှုနှင့်သက်ဆိုင်သော လေ့ကျင့်ခန်း
ခန္ဓာကိုယ်ဟန်ချက် ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်သော လေ့ကျင့်ခန်းဖြစ်ပါသည်။ ခန္ဓာကိုယ်ဟန်ချက်ပျက်၍ လဲကျခြင်းစသော မတော်တဆ ထိခိုက် ဒဏ်ရာရခြင်းများကို ကာကွယ်ပေးပါသည်။
ခန္ဓာကိုယ်ဟန်ချက်ထိန်းသိမ်းမှု နှင့်သက်ဆိုင်သောလေ့ကျင့်ခန်းများ
- ခြေတစ်ချောင်းထောက်ရပ်ခြင်း
- ထိုင်နေရာမှ လက်ကိုင်အားပြုမသုံးဘဲ မတ်တပ်ရပ်ခြင်း
- ဘယ်ညာတစ်လှည့်စီ ဖနောင့်နှင့် ခြေဖျားထိပ် ထိကပ်လမ်းလျှောက်ခြင်း
- ထိုက်ကျိကစားခြင်း
- ခန္ဓာကိုယ်ဟန်ချက်ထိန်း ဘောလုံးပျော့များ၊ ဘုတ်ပြားများ အသုံးပြုလေ့ကျင့်ခြင်း
၄။ ခန္ဓာကိုယ်ပျော့ပျောင်းမှုနှင့် သက်ဆိုင်သောလေ့ကျင့်ခန်း
ခန္ဓာကိုယ်အရိုးအဆစ်များကို ပျော့ပျောင်းစေသော လေ့ကျင့်ခန်းဖြစ်ပါသည်။ ခန္ဓာကိုယ်အရိုးအဆစ်များ ပျော့ပျောင်းခြင်းသည် ထိခိုက် ဒါဏ်ရာရမှု၊ လဲကျမှုတို့ကို ကာကွယ်တားဆီးပေးနိုင်ပါသည်။
ခန္ဓာကိုယ်ပျော့ပျောင်းမှုနှင့် သက်ဆိုင်သောလေ့ကျင့်ခန်းများ
- ထိုက်ကျိ
- ယောဂ
- အကြောအဆစ်များ ဆွဲဆန့်ပေးခြင်း
သတိပြုရန်
ပျော့ပျောင်းလွန်းက အဆစ်လွဲတတ်ပါသည်။ တင်းလွန်းက အကြောကြွက်သားများ ပြတ်တတ်ပါသည်။
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ရမည့်အတိုင်းအတာ
ကလေးနှင့် လူငယ်များ
- ပြင်းထန်မှုအတော်အသင့်ရှိသည့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း (သို့) ပြင်းထန်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းကို နေ့စဉ် (၆၀) မိနစ် ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။
- ပြင်းထန်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းကို တစ်ပတ်လျှင် (၃) ရက် ခန့်ပါသင့်ပါသည်။
- တစ်နေ့ (၆၀) မိနစ် ပြုလုပ်သည့်အထဲတွင် ကြွက်သားအင်အား သန်မာမှုအတွက် ကြွက်သားအုပ်စုများစွာ ပါဝင်သော လေ့ကျင့်ခန်းနှင့် အရိုးသန်မာစေသော လေ့ကျင့်ခန်း ဥပမာ- ကြိုးခုန်ခြင်းကို အနည်းဆုံး တစ်ပတ်လျှင် (၃) ရက် ပါဝင်သင့်ပါသည်။
လူကြီး
- ပြင်းထန်မှုအတော်အသင့်ရှိသည့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း (ဥပမာ- တစ်နာရီ ၃မိုင်နှုန်း လမ်းလျှောက်ခြင်း)ကို တစ်ပတ်လျှင် ၁၅၀ မိနစ်ခန့်ပြုလုပ်ပါ။
- ကြွက်သားအင်အားသန်မာမှုအတွက် ကြွက်သား အုပ်စုများစွာပါဝင်သော လေ့ကျင့်ခန်းကို တစ်ပတ်လျှင် (၂) ရက်နှင့်အထက် ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။
- ပြင်းထန်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း (ဥပမာ- ရွရွပြေးခြင်း၊ တစ်နာရီ ၅ မိုင်နှုန်းနှင့် အထက်ပြေးခြင်း) ကို တစ်ပတ်လျှင် ၇၅ မိနစ်ခန့်ပြုလုပ်ပါ။
- ပြင်းထန်မှုအတော်အသင့်ရှိသည့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းကို တစ်နေ့ (၃၀) မိနစ် တစ်ပတ်လျှင် (၃) ရက် ပြုလုပ် နိုင်ပါသည်။
- ပြင်းထန်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းကို တစ်နေ့ (၁၅) မိနစ် တစ်ပတ်လျှင် (၂) ရက်ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။
အသက် (၆၅)နှစ် နှင့်အထက် လူကြီးများ
- လူကြီး အတိုင်းအတာအတိုင်း ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။
- သို့သော် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား အလေ့အကျင့် မရှိသူများနှင့် ပိုမိုအိုမင်းလာပါက ချင့်ချိန်ဆောင်ရွက်ရပါမည်။
- အသက် (၅၀) ကျော်လာပါက ဆရာဝန်နှင့်ပြသတိုင်ပင်ပြီး ဆောင်ရွက်ပါက ပိုကောင်းပါသည်။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းကို သွေးချိုဆီးချိုရောဂါ၊ နှလုံးရောဂါ ရှိသူများပင်လျင် ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ပြသဆောင်ရွက် နိုင်ပါသည်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ
ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်အတွင်းနှင့်မွေးဖွားပြီးချိန်တွင်
- ပြင်းထန်မှုအတော်အသင့်ရှိသည့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း (ဥပမာ- တစ်နာရီ ၃မိုင်နှုန်း လမ်းလျှောက်ခြင်း) ကို တစ်ပတ်လျှင် ၁၅ မိနစ်ခန့် ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
- လေ့ကျင့်ခန်း ဆောင်ရွက်ခြင်းကို ပုံမှန်ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
- ပြင်းထန်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း ဆောင်ရွက်နေကျဖြစ်ပါက ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။ သို့သော် ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် ကာလတွင်
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း စတင်ပြုလုပ်မည်ဆိုပါက ပြင်းထန်မှု နည်းနည်းနှင့်စ၍ ဖြေးဖြေးချင်းတိုး၍သာ ဆောင်ရွက် သင့်ပါသည်။
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် ကာလတွင် ပက်လက်လဲလျောင်း ဆောင်ရွက်ရသော၊ ချော်လဲနိုင်သော၊ ဝမ်းဗိုက်ထိခိုက်နိုင်သော လေ့ကျင့်ခန်းများ ရှောင်ကြဉ်သင့်ပါသည်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်ကာလတွင် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းကြောင့် အချိန်မကျမီ ကလေး စောမွေးခြင်း၊ ပေါင်မပြည့်သော ကလေးမွေးခြင်း၊ ကိုယ်ဝန်ပျက်ခြင်း၊ ကလေးကြီးထွားမှု ထိခိုက်ခြင်း၊ မိခင်နို့ထွက်ပြောင်းလဲခြင်းတို့မဖြစ်ပါ။
လေ့ကျင့်ခန်း ပြင်းထန်မှုကို ခန့်မှန်းခြင်း
သတိမူမိသောပင်ပန်းမှုနှုန်း
ပြင်းထန်မှုအတော်အသင့်
- အင်အားစိုက်ထုတ်လုပ်ကိုင်ရပြီး အသက်ရှူနှုန်းနှင့် နှလုံးခုန်နှုန်းမြန်စေနိုင်သော အတိုင်းအတာ
ပြင်းထန်
- အင်အားပိုမိုစိုက်ထုတ်လုပ်ကိုင်ရပြီး အသက်ရှူနှုန်း အလွန်မြန်ကာ ရင် (နှလုံး) တဒိန်းဒိန်း ခုန်စေနိုင်သော အတိုင်းအတာ
သတိပြုရန်အချက်များ
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း စတင်ပြုလုပ်မည် ဆိုပါက ပြင်းထန်မှု နည်းနည်းနှင့်စ၍ ဖြေးဖြေးချင်းတိုး၍သာ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ (အထူးသဖြင့် မူလက ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု နည်းသူဖြစ်ပါက)
- ကြွက်သားအင်အားသန်မာမှုအတွက် လေ့ကျင့်ခန်းများပြုလုပ်စဉ် အသက်အောင့်မထားပါနှင့်။ သွေးပေါင်ချိန် တက်စေနိုင်ပါသည်။
- ထိခိုက်မှုကာကွယ်သော အားကစားအထောက်အကူပစ္စည်းများ သုံးစွဲပါ။ (ဥပမာ – စက်ဘီးစီးဦးထုပ်)
- ရေ များများသောက်ပေးပါ။
- ခါးကွေးဆန့်မှုပါဝင်သော လှုပ်ရှားမှုများအတွက် တင်ပါးနေရာမှ ကွေးဆန့်ပါ။ ခါးမှ ကွေးဆန့်ခြင်း မပြုလုပ်ပါနှင့်။
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း မစတင်မီ သွေးပူလေ့ကျင့်ခန်းနှင့် လေ့ကျင့်ခန်းအပြီး သွေးအေးလေ့ကျင့်ခန်း ပြုလုပ်ပါ။
- ပြုလုပ်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းသည် အလွန်မောပမ်းနွမ်းနယ်စေပြီး ခန္ဓာကိုယ်နာကျင်စေသည့် အတိုင်းအတာ မဖြစ်ရပါ။
အောက်ပါအခြေအနေများတွင် ဆရာဝန်နှင့်တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပါ
ကိုယ်လက် လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်စဉ် ကာလတွင်
- ယခင်မရှိခဲ့သော ဝေဒနာ တစ်ခုခု ခံစားရခြင်း
- ခေါင်းမူးဝေခြင်း
- အသက်ရှူမဝခြင်း၊ အသက်ရှူကြပ်ခြင်း
- ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း
- ကိုယ်အလေးချိန်ကျလာခြင်း
- ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲဖျားနာခြင်း
- အဆစ်အမြစ်ယောင်ခြင်း
- ခြေဖဝါး၊ ခြေကျင်းဝတ်နာခြင်း
- အူကျရောဂါဖြစ်လာခြင်း
မူလကတည်းက နာတာရှည်ရောဂါ (နှလုံးရောဂါ၊ သွေးချို ဆီးချိုရောဂါ၊ အဆစ်အမြစ်ရောင် ရောဂါရှိသူများ)သည် မိမိတို့နှင့် သင့်လျော်သော ပြုလုပ်ရမည့် လေ့ကျင့်ခန်း အမျိုးအစားနှင့် ပြင်းထန်မှု အတိုင်းအတာတို့ကို သက်ဆိုင်ရာဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီးမှ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
- ပျော်ရွှင်ကျန်းမာသော ဘဝရရန် ခန္ဓာကိုယ်လှုပ်ရှားမှု မရှိခြင်းထက် ခန္ဓာကိုယ်လှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်မှုများရှိခြင်းက ပေးစွမ်းနိုင်ပါသည်။ ခန္ဓာကိုယ်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်မှုများရှိခြင်းထက် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ဆောင်ခြင်းက ပို၍ပေးစွမ်းနိုင်ပါသည်။
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းသည် ပျော်ရွှင်ကျန်းမာသောဘဝ ရရှိနိုင်ရန် လူတိုင်းအတွက် ကောင်းမွန်စိတ်ချရသော နည်းလမ်းကောင်းဖြစ်ပါသည်။
- နှလုံးရောဂါ၊ သွေးချိုဆီးချိုရောဂါ၊ အဆစ်အမြစ်ရောင်ရောဂါရှိသူများပင် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ရောဂါ ကုသရာတွင် အထောက်အကူပေးပါသည်။
အကြံပြုချက်
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်း ကို ယနေ့မှစပြီး စတင်ပါ။
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းကို တစ်ပိုင်တစ်နိုင် ကြိုးစားဆောင်ရွက်ပါ။